VI POKAZ KOLEKCJI PRYWATNYCH Z DZIEDZINY HISTORII TECHNIKI I KULTURY MATERIALNEJ

Dzięki dobrej współpracy Warszawskiego Klubu Kolekcjonerów z Muzeum Techniki i uprzejmości Dyrektora Jerzego Jasiuka dnia 13 kwietnia 2002 roku o godzinie 12 została otwarta wystawa z okazji XXX- lecia naszego Klubu.

Biorąc pod uwagę, że pokazy takie odbywają się co 5 lat, jest to już 30- lecie klubowej współpracy z wymienionym Muzeum. Przez te lata przewinęło się mnóstwo wystawców, była bardzo duża różnorodność tematyczna i nie raz wprawialiśmy  swoimi wystawami w podziw kolekcjonerów i koneserów sztuki.

Nasz Klub reprezentowali:

1. Edward Szymczak przedstawił zbiór etykiet z przełomu XIX/XX wieku pod wspólnym tytułem „Przemysł i rzemiosło XIX wiecznej Warszawy”. Wystawca nadał tytuły kolejnym gablotom: konfekcja, metalurgia, kosmetyka, rzemiosło. Widzowie mogą podziwiać kunszt wykonania i wykwint estetyczny pokazanych etykiet litograficznych.

2. Witold Tchórzewski pokazał „Grzybki”, w ściółce z mchu wyrosło mnóstwo drewnianych grzybków używanych przez nasze babcie między innymi do cerowania dziurawych skarpet.

Są to przedmioty jeszcze gdzieniegdzie przewracające się po szufladach komód i strychach, ale już nie produkowane i rzadko używane, a jeśli tak to przez osoby ze starszego pokolenia.

3. Leszek Białkowski zaprezentował wystawę pt. „Sztuka w metalu utrwalona”, jest to pokaz medali z różnych stopów (od aluminium po brąz) pokazujący różnorakość kształtów oraz treści na nich zawartych. Są dwa odstępstwa: medal ceramiczny wydany przez liceum w pełną rocznicę istnienia oraz medal z gipsu patynowanego wydany przez Czechosłowacki Ośrodek Kultury w Warszawie. Jest też kilka matryc do wykonania  pieczęci ozdobnych, a także matryce do oznakowania kostek mydła.

4. Jerzy Morgulec pokazał „Skarbonki instytucjonalne”, są to duże ozdobne przedmioty wykonane z ciężkich metali przez różne instytucje finansowe na przełomie XIX/XX wieku, między nimi są opisy, foldery i dokumenty związane z tematyką pokazu.

5. Robert Stachyra przedstawił dwa tematy: pierwszy to” kubki firmowe i reklamowe”, a drugi to „lotowskie pamiątki”  kubeczki od malutkiego po duże, porcelanowe, porcelitowe, szklane, produkowane na specjalne zamówienia jako pamiątki reklamowe, przez różne firmy i wydawnictwa, jest ich około 200 sztuk i wszystkie otrzymał w prezencie.

Lotowskie pamiątki to kilka kubeczków, plakietki, proporczyki i inne drobiazgi, a nawet naszywki na mundury służb naziemnych i latających.

6. Zdzisław Bogucki pokazał jak zwykle „Akcesoria samochodowe”, znajduje się tu zestaw lampek samochodowych podsufitowych, popielniczek ozdobnych oraz duży zestaw świec samochodowych o różnych rozmiarach, formach i kształtach.

7. Julian Dąbrowski zaprezentował swój stały temat wystaw czyli „Tramwaje na pocztówkach”, znajdziemy w nim wszystkie tramwaje od konnych po nowoczesne.

8. Jacek Snopczyński przedstawił po raz pierwszy zupełnie inną tematykę od varsavianistycznej czyli „Źródła światła”, mamy  tu świeczkę, lampkę oliwną, naftową, elektryczną secesyjną oraz wozówkę, a także spory  zbiór latarek ręcznych na baterie stałe i zmienne, pokazano też komplet pocztówek które zobrazowały różne źródła światła od pradawnych dziejów ogniska, światła świecowe, oliwne, naftowe, gazowe aż po elektryczne. Jest więc to wspaniała lekcja historii  pokazująca ewolucyjne przemiany przeznaczenia i funkcji oświetlenia na przełomie wieków.

9. Jan Oleński pokazał na wystawie temat „Technika reglamentacji”, obejmuje ona całą Polskę, różnorakość kart zaopatrzeniowych i produktów, których dotyczyły. Jest to przegląd różnych stanów naszej gospodarki wymuszających reglamentację oraz pokaz form graficznych samych kartek, mających zapewne osładzać trudności w nabywaniu produktów pierwszej potrzeby (nie tylko żywności) miejmy nadzieje, że kartki te będzie już tylko można oglądać na wystawach w muzeach.

10. Adam Mańczak przedstawił dwa tematy,” fonografię amerykańską z lat 1898-1925” oraz „gramofony elektryczne z lat 1938-1950”.Pokaz zajmuje cały środek sali, są tu unikalne odtwarzacze i takież do nich płyty np. można posłuchać pierwszego nagrania amerykańskiego hymnu narodowego. Obok gablot ustawiony jest duży gramofon z wielką tubą, nakręcany na korbę, a na nim odtwarzane są nagrania ze starych unikalnych płyt.

Było jeszcze kilka stoisk kolekcjonerów nie zrzeszonych z naszym Klubem, można było w nich obejrzeć między innymi zbiory birofilskie Pana Ostatka, fonograficzne Pana Bryksa, czy widokówki z wizerunkami mostów, pokaz początków powojennego rozwoju polskiej elektroniki, oraz modele redukcyjne karet i powozów (zbiór autorski hobbysty tworzącego te modele na podstawie najstarszych opisów i ikonografii).

___________________________________________________________________

                        Pocztówki okolicznościowe PTTK

            Kolekcjonerzy nie poświęcają im większej uwagi. A szkoda, bo karty okolicznościowe wydawane od 1951 r. przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze stają się z biegiem lat rarytasami. Są to pocztówki drukowane i fotograficzne edycji różnych ogniw Towarzystwa: Zarządu Głównego, Zarządów Wojewódzkich, Okręgów, Oddziałów, Kół , Klubów, Komisji, Sekcji. Ukazują się z okazji imprez np. narad, sejmików, zjazdów, zlotów, rajdów, spływów wypraw, wycieczek itp. Karty takie wydają także schroniska i inne obiekty.

            Pocztówki te mają z reguły interesującą szatę graficzną w postaci rysunków i fotografii uzupełnionych napisami emblematami, piktogramami itd. Dawniej bywały czarno-białe, ostatnio coraz częściej ukazują się kolorowe.

Poświęcając od dawna uwagę kolekcjonerską pocztówkom Towarzystwa (TT, PTK, PTT, PTTK) pracuję aktualnie nad katalogiem tych ostatnich. Jest to fascynujący przedmiot zbiorów, interesujący temat, a zarazem dokument działalności Towarzystwa.

Proszę o pomoc w kompletowaniu tego zbioru. Mogą to być oryginalne pocztówki (do zwrotu), lub kopie ksero (awers, rewers - jeśli ma nadruki) z zaznaczeniem, czy są kolorowe, a także kopie w poczcie elektronicznej. Ostatecznie mogą być dokładne opisy pocztówek z uwidocznionymi na nich informacjami.

            Pragnę podkreślić, że nie chodzi mi o pocztówki edycji zakładów wytwórczych fotografii PTTK - np. FOTO_PAM`u i tp., a tylko o karty wydane prze wspomniane wyżej ogniwa Towarzystwa.  Będę szczerze wdzięczny za pomoc, a nazwiska osób, które mi jej udzielą podam w katalogu.

                                                           Adam Czarnowski

                                                           Ul. Marzanny 10-44

02-649    WARSZAWA

     Tel. 844-86-32